ΕΑΠ | ΔΕΟ 34 - Οικονομική Ανάλυση & Πολιτική
Ακαδημαϊκό έτος 2023/24
Ακαδημαϊκό έτος 2022/23
Ακαδημαϊκό έτος 2021/22
Ακαδημαϊκό έτος 2020/21
Στο πρώτο ερώτημα θα εξηγήσετε πως η επιχείρηση παράγει βραχυχρόνια την ποσότητα που επιβεβαιώνει τη σχέση MR=MC και μακροχρόνια στην ποσότητα για την οποία MR=P. Πρόκειται δηλαδή για συνθήκες ανταγωνισμού, στις οποίες αντιμετωπίζει ζημία, αφού το μέσο κόστος υπερβαίνει το μέσο έσοδο. Αν δεν υπερβούν τα μεταβλητά της κόστη τα μέσα έσοδα, τότε θα συνεχίσει τη λειτουργία της.
Στην περίπτωση του μονοπωλίου, η επιχείρηση επιθυμεί η τιμή να υπερβαίνει το οριακό έσοδο, άρα κι έξοδο.
Το σημείο ισορροπίας βρίσκεται εκεί όπου οι δύο καμπύλες τέμνονται, ενώ το πλεόνασμα παραγωγού και καταναλωτή υπολογίζεται από τον τύπο που μπορείτε να βρείτε στις σελίδες 159+166 του βιβλίου σας. Η επιβολή κατώτατης τιμής θα υπάρξει μείωση του πλεονάσματος που θα υπολογίσετε βάσει των νέων εμβαδόν που θα προκύψουν στο διάγραμμά σας.
Οι άριστες ποσότητες κατανάλωσης των δύο αγαθών προκύπτουν εκεί όπου το πηλίκο της οριακής χρησιμότητας προς την τιμή του ενός είναι ίσο με το πηλίκο του άλλου.
Οι προτεινόμενες απαντήσεις στις δοθείσες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής είναι:
1 – A
2 – C
3 – B
4 – C
5 – D
6 – B
7 – D
8 – C
9 – D
10 – A
Ακαδημαϊκό έτος 2019/20
Η επιλογή του βέλτιστου συνδυασμού συντελεστών παραγωγής εξηγείται αναλυτικά στην ενότητα 4.4.1 του τόμου Α. Για το ζητούμενο διάγραμμα, δείτε το σχήμα 4.18-β της σελίδας 230. Προφανώς συμφέρει τις επιχείρησεις η αντικατάσταση των εργατών από μηχανές.
Στη συνέχεια θα συμβουλευτείτε την ενότητα 3.3.2 και θα κάνετε ιδιαίτερη αναφορά στην έννοια της αδιαιρετότητας των παραγωγικών συντελεστών.
Το γράφημα των συναρτήσεων ζήτησης και προσφοράς εξηγείται στην ενότητα 1.1.7 (σχήμα 1.5), ενώ το πλεόνασμα στην παραγωγή και την κατανάλωση στην αμέσως επόμενη (σχήμα 1.8).
Για το δεύτερο ερώτημα θα μεταφερθείτε στην ενότητα 2.3.3 και -πιο συγκεκριμένα- στο πόρισμα της σελίδας 102. Στην περίπτωση του περιορισμού της εκφώνησης, θα υπάρξει απώλεια ευημερίας στην αγορά (δείτε σχετικά την Άσκηση Αυτοαξιολόγησης 1.1).
Οι προτεινόμενες απαντήσεις στις δοθείσες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής είναι:
1 – C
2 – C
3 – B
4 – A
5 – C
6 – A
7 – C
8 – B
9 – C
10 – A
Η βραχυχρόνια καμπύλη συνολικής προσφοράς περιγράφεται από την κεϋνσιανή θεωρία, στην ενότητα 8.2.2 του τόμου Β κι η μακροχρόνια από την κλασσική στην ενότητα 8.2.1. Τα γραφήματά τους παρουσιάζονται στα διαγράμματα 8.7 και 8.5, αντίστοιχα.
Για την επίδραση του δημοσιονομικού μέτρου στο σημείο ισορροπίας της αγοράς, θα μελετήσετε τα πρώτα δύο κομμάτια της ενότητας 8.3 και θα δώσετε ιδιαίτερη προσοχή στα διαγράμματα 8.10 και 8.11.
Αρχικά θα εξισώσετε τις συναρτήσεις AD1 και SRAS και θα παρατηρήσετε πως το Υ ισορροπίας είναι μικρότερο από το δυνητικό προϊόν Yp. Άρα η αγορά εμφανίζει πλεόνασμα (διάγραμμα 8.10 βιβλίου), οπότε και παραγωγικό κενό. Για να διορθωθεί η κατάσταση, απαιτείται επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, όπως εκείνη που περιγράφεται στο επόμενο ερώτημα.
Τα νέα δεδομένα αυξάνουν (λύνοντας με την ίδια μέθοδο με το προηγούμενο ερώτημα) μεν το Υ, αλλά όχι αρκετά. Συνεπώς απαιτείται περαιτέρω αύξηση των δημοσίων δαπανών. Το πόσο παραπάνω θα εξαρτηθεί από την τιμή του πολλαπλασιαστή δαπανών (ενότητα 4.3) και το μέγεθος που απομένει να καλυφθεί.
Οι προτεινόμενες απαντήσεις στις δοθείσες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής είναι:
1 – C
2 – B
3 – D
4 – B
5 – D
6 – A
7 – B
8 – D
9 – D
10 – A
Στην περίπτωση της εκφώνησης έχετε συνδυασμό δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής (ενότητα 9.4/τόμος Β). Ο τρόπος που λειτουργεί η κάθε πολιτική περιγράφεται στις δύο προηγούμενες ενότητες, ενώ το διάγραμμα λειτουργεί όπως το 9.8 του βιβλίου.
Η έννοια της ελαστικότητας της συνάρτησης των ιδιωτικών επενδύσεων προς το επιτόκιο περιγράφεται στην υποενότητα 9.2.2 και σας χρησιμεύει και στην απάντηση του (β) μέρους.
Η καμπύλη IS αναλύεται στην ενότητα 6.1, με την συνθήκη ισορροπίας του παραδείγματος 6.1.2 να σας βοηθάει στη λύση. Για την καμπύλη LM αντίστοιχα, θα ανατρέξετε στην ενότητα 6.2 και τη συνθήκη ισορροπίας του παραδείγματος 6.2.2. Η ταυτόχρονη ισορροπία παρουσιάζεται στην ενότητα 6.3 και το παράδειγμα της. Ο κρατικός προϋπολογισμός υπολογίζεται αφαιρώντας από τους τόκους Τ τις κρατικές επενδύσεις G, στις τιμές ισορροπίας. Για να κρίνετε αν υπάρχει ταυτόχρονη ισορροπία, θα λειτουργήσετε όπως στην άσκηση αυτοαξιολόγησης 2 του κεφαλαίου 11.
Θέτοντας τη νέα τιμή του επιτοκίου στη συνάρτηση επένδυσης, θα βρείτε τη νέα IS, βάσει της οποίας θα υπολογίσετε τις νέες τιμές ισορροπίας.
Οι προτεινόμενες απαντήσεις στις δοθείσες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής είναι:
1 – Α
2 – Β
3 – Β
4 – D
5 – D
6 – B
7 – C
8 – C
9 – C
10 – C
Ο νέος αυτοκινητόδρομος αποτελεί περίπτωση μη αμιγούς δημοσίου αγαθού. Δείτε σχετικά στην ενότητα 4.3 του τόμου Γ, όπου κι αναφέρεται κι η επίδραση των διοδίων σε ένα τέτοιο αγαθό.
Προφανώς η κατασκευή του από τον ιδιωτικό τομέα μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο σε περίπτωση που επιβληθεί καθεστώς διοδιών, προκειμένου να γίνει απόσβεση της πραγματοποιηθήσας επένδυσης.
Εδώ έχουμε αρνητική εξωτερική επίδραση στην παραγωγή (ενότητα 3.4.1). Η αγορά θα εξισώσει PMC=PMB, τη στιγμή που η κοινωνία επιθυμεί να συμπεριληφθεί η ζημία που υφίσταται το ιχθυοτροφείο.
Η επιβολή ενός Πιγκοβιανού φόρου από την κυβέρνηση εξηγείται ως διαδικασία στην υποενότητα 3.6.2.α.
Οι προτεινόμενες απαντήσεις στις δοθείσες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής είναι:
1 – Β
2 – Β
3 – Β
4 – Α
5 – Α
6 – Α
7 – D
8 – C
9 – B
10 – B
Ακαδημαϊκό έτος 2018/19
Για το υποερώτημα (α) θα χρειαστεί να ανατρέξετε στην ενότητα 5.2.3 του τόμου Α’, όπου γίνεται η σύγκριση μεταξύ της βραχυχρόνιας και μακροχρόνιας ισορροπίας σε έναν πλήρως ανταγωνιστικό κλάδο. Στη σελίδα 263 μάλιστα, υπάρχει ένα σχετικό διάγραμμα ως παράδειγμα.
Για το μέρος (β) θα απευθυνθείτε στην ενότητα 6.2.3 του ίδιου τόμου, όπου αναλύει την αλληλεξάρτηση των επιχειρήσεων στο ολιγοπώλιο και στη συνέχεια συγκρίνει τις περιπτώσεις σύμπραξης κι ανταγωνισμού σε ένα περιβάλλον δυοπωλίου.
Σημείωση: τα διαγράμματα θα χρειαστεί να τα κατασκευάσετε με τη βοήθεια των υποδειγμάτων που υπάρχουν στο χρήσιμο υλικό της ΘΕ, στη σελίδα της στο study, κι όχι να τα μεταφέρετε αυτούσια από άλλη πηγή.
Για το μέρος (α) θα χρεαστεί να μελετήσετε τη συνάρτηση χρησιμότητας (ενότητα 2.1.3/τόμος Α) και τον εισοδηματικό περιορισμό (ενότητα 2.1.4), ώστε να δείξετε με ποιον τρόπο επιτυγχάνεται η ισορροπία καταναλωτή (ενότητα 2.1.5). Ο οριακός λόγος υποκατάστασης αναλύεται στη σελίδα 72 του τόμου Α’ κι αποτελεί μια έννοια ιδιαίτερα σημαντική για τις τελικές εξετάσεις.
Στο μέρος (β) εξηγείτε ποιες δύο πιθανότητες υπάρχουν για τον χαρακτηρισμό των αγαθών (κανονικά ή κατώτερα) ως αποτέλεσμα μεταβολής εισοδήματος (ενότητα 2.2.3).
Οι προτεινόμενες απαντήσεις στις δοθείσες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής είναι:
1 – C
2 – A
3 – C
4 – A
5 – A
6 – B
7 – B
8 – B
9 – A
10 – D
Η καμπύλη συνολικής ζήτησης AD βρίσκεται στην ενότητα 8.1.2 του τόμου Β’, ενώ η μέθοδος που εξάγεται εκείνη εξηγείται αναλυτικά στις σελίδες 185-187. Για τα διαγράμματα ισχύει ότι και στην πρώτη εργασία (βλέπε κάτω).
Την εθνικολογιστική ταυτότητα θα την συναντήσετε στην ενότητα 2.7, ενώ στην περίπτωση που οι αποταμιεύσεις υπερβαίνουν τις επενδύσεις σε μια χώρα, τότε το ισοζύγιο τρέχουσων συναλλαγών παρουσιάζει πλεόνασμα.
Η καμπύλη IS αναλύεται στην ενότητα 6.1, με την συνθήκη ισορροπίας του παραδείγματος 6.1.2 να σας βοηθάει στη λύση. Για την καμπύλη LM αντίστοιχα, θα ανατρέξετε στην ενότητα 6.2 και τη συνθήκη ισορροπίας του παραδείγματος 6.2.2. Η ταυτόχρονη ισορροπία παρουσιάζεται στην ενότητα 6.3 και το παράδειγμα της. Ο κρατικός προϋπολογισμός υπολογίζεται αφαιρώντας από τους τόκους Τ τις κρατικές επενδύσεις G, στις τιμές ισορροπίας.
Η αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων Ι κατά 15 μονάδες θα μεταβάλλει την εξίσωση IS κι άρα και την ταυτόχρονη ισορροπία. Το νέο σημείο ισορροπίας και η τιμή (θετική ή αρνητική) του κρατικού προϋπολογισμού υπολογίζεται ακριβώς όπως στο υποερώτημα (α).
Οι προτεινόμενες απαντήσεις στις δοθείσες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής είναι:
1 – A
2 – B
3 – D
4 – C
5 – D
6 – C
7 – B
8 – C
9 – A
10 – C
Η πρώτη περίπτωση αφορά παράδειγμα δημοσιονομικής πολιτικής, του οποίου οι μηχανισμοί εξηγούνται αναλυτικά στην ενότητα 9.2 του τόμου Β’ και το διάγραμμα 9.1. Η δεύτερη, ως νομισματική πολιτική, αναφέρεται συνοπτικά στο κομμάτι του προεξοφλητικού επιτοκίου της ενότητας 9.1 και γραφικά στο διάγραμμα 9.5.
Η αποτελεσματικότητα της δημοσιονομικής πολιτικής διαθέτει ξεχωριστή υποενότητα, την 9.2.1, η οποία υποστηρίζεται από το διάγραμμα 9.2.
Θα ξεκινήσετε την επίλυση από τον υπολογισμό της τιμής του ε, σύμφωνα με τον τύπο 9 της υποενότητας 10.3.5 του τόμου Β’. Η καμπύλη IS αναλύεται στην ενότητα 6.1, με την συνθήκη ισορροπίας του παραδείγματος 6.1.2 να σας βοηθάει στη λύση. Για την καμπύλη LM αντίστοιχα, θα ανατρέξετε στην ενότητα 6.2 και τη συνθήκη ισορροπίας του παραδείγματος 6.2.2. Η ταυτόχρονη ισορροπία παρουσιάζεται στην ενότητα 6.3 και το παράδειγμα της. Ο κρατικός προϋπολογισμός υπολογίζεται αφαιρώντας από τους τόκους Τ τις κρατικές επενδύσεις G, στις τιμές ισορροπίας. Για να κρίνετε αν υπάρχει ταυτόχρονη ισορροπία, θα λειτουργήσετε όπως στην άσκηση αυτοαξιολόγησης 2 του κεφαλαίου 11.
Θέτοντας την τιμή του επιτοκίου ισορροπίας ίση με το άθροισμα του διεθνούς επιτοκίου + το ασφάλιστρο κινδύνου, επιστρέφουμε στη συνάρτηση LM για να βρούμε το νέο εισόδημα ισορροπίας, ώστε να το αντικαταστήσουμε στη συνάρτηση IS προκειμένου να βρούμε τη νέα τιμή των κρατικών επενδύσεων G.
Οι προτεινόμενες απαντήσεις στις δοθείσες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής είναι:
1 – C
2 – B
3 – A
4 – C
5 – D
6 – C
7 – C
8 – D
9 – D
10 – B
Η διάκριση των δημοσίων αγαθών γίνεται στην ενότητα 4.3 του τόμου Γ. Τα δύο αγαθά αποτελούν παραδείγματα κοινωνικών δημόσιων αγαθών, με το πρώτο να είναι αμιγώς δημόσιο και το δεύτερο μεικτό λόγω περιορισμένης πρόσβασης.
Οι δημόσιες επιχειρήσεις που λειτουργούν ως μονοπώλια κι έχουν φθίνον κόστος αναφέρονται στην υποενότητα 5.4.1.β με το διάγραμμα 2 να δείχνει πότε βρίσκονται σε ισορροπία. Για να πετύχει η επιχείρηση τους στόχους που θέτει η άσκηση, χρειάζεται να εφαρμόσει τιμολογιακή άριστης κατανομής των παραγωγικών συντελεστών με διακριτές τιμές.
Σε καθεστώς ελεύθερης αγοράς, θα εξισώσετε Qdi=Qs και σε καθεστώς θετικής εξωτερικής κρατικής επίδρασης (ενότητα 3.2), θα εξισώσετε Qdk=Qs. Έτσι θα βρείτε τις ποσότητες ισορροπίας, ενώ το διάγραμμα θα είναι της μορφής προσφοράς/ζήτησης.
Στην περίπτωση του δεύτερου ερωτήματος, θα υπολογίσετε το P για Qdi=20.000 και το ποσό που θα βρείτε αποτελεί τα χρήματα που θα πληρώσουν οι φοιτητές και το υπόλοιπο (έως τις 2.000) θα το καλύψει το κράτος. Η συνολική επιβάρυνση βρίσκεται από το γινόμενο του ποσού επιχορήγησης x τον αριθμό των υποτροφιών.
Οι προτεινόμενες απαντήσεις στις δοθείσες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής είναι:
1 – A
2 – D
3 – D
4 – B
5 – D
6 – A
7 – D
8 – A
9 – C
10 – A